بررسی تأثیر کیفیت حسابرسی، اجتناب مالیاتی و توسعه اقتصادی بر توسعه حسابداری در ایران

مقدمه: مدل‌سازی توسعه حسابداری را می‌توان فرآیند بسیار پویایی دانست که عوامل محیطی و محاطی این حرفه می‌تواند در طول زمان و به شکل اقتضایی بر روی آن تاثیر بگذارند. لذا این پژوهش با هدف تبیین و ارائه مدلی اقتضایی، برای توسعه حسابداری در ایران صورت گرفته است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع شبه‌تجربی بوده و با رویکرد پس‌رویدادی انجام پذیرفته است. بدین منظور از داده‌های مربوط به 183 شرکت در بازه زمانی سال‌های 1386 تا 1395 مربوط به شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و همچنین سایر داده‌های ملی مربوط به متغیرهای تحقیق استفاده گردید و به مدل‌سازی توسعه حسابداری با استفاده از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری که از نوع رگرسیون چند متغیره می باشد، پرداخته شد . یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که توسعه اقتصادی و کیفیت حسابرسی به طور مستقیم بر توسعه حسابداری تاثیرگذار بوده است ولی کیفیت حسابرسی از طریق متغیر میانجی اجتناب مالیاتی بر توسعه حسابداری تاثیری نداشته است. علاوه بر این متغیر اجتناب مالیاتی دارای تاثیر منفی و معنادار بر توسعه حسابداری بوده است. نتیجه‌گیری: وجود رشد و توسعه در عرصه‌ی اقتصادی کشور، منجربه توسعه‌ی حرفه‌ حسابداری و ارتقاء کیفیت گزارشگری مالی شرکت‌ها می‌شود. همچنین شواهد گویای این مطلب است که ارتقاء کیفیت حرفه‌ی حسابرسی از طریق شاخص‌هایی نظیر رتبه‌بندی موسسات حسابرسی و ادغام موسسات حسابرسی، موجب رشد و توسعه‌ی حرفه‌ حسابداری می‌شود. ازطرفی، علی‌رغم ضعف وصول درآمد مالیاتی در ایران، نهادینه کردن فرهنگ پرداخت مالیات نیز گامی موثر در جهت توسعه‌ی حسابداری و کیفیت گزارشگری مالی است.